UV zračenje

Zaštita od sunca, ne samo u letnjim mesecima, postaje obavezna. Kako možemo zaštititi oči, i koje su moguće negativne posledice za oko?

Sunčevo zračenje

Sunce kao svetlosni izvor svojim zračenjem omogućava i održava život na našoj planeti.

Optičko zračenje sa sunca obuhvata talasne dužine od 100 do 10 000 nm. Ovaj opseg talasnih dužina se deli na tri oblasti:

• 100 – 400 nm Ultraljubičasta oblast
• 400 – 770 nm Vidljiva oblast
• 770 – 10 000 nm Infracrvena oblast

Ljudsko oko registruje deo spektra između 400 i 700nm. Ovaj deo spektra sastoji se od šest komponenti različitih boja: ljubičaste, plave, zelene, žute, narandžaste i crvene; poređanih od kraćih ka dužim talasnim dužinama.

Ultraljubičasto zračenje

Ultraljubičasti deo spektra je zračenje najkraćih talasnih dužina, nevidljivih za ljudsko oko.

Na osnovu biološkog dejstva ultraljubičasto zračenje delimo na:

• UV-C oblast od 180 do 290 nm
• UV-B oblast od 290 do 320 nm
• UV-A oblast od 320 do 400 nm

Najveća količina zračenja koje dospeva na Zemljinu površinu je zračenje koje pripada UV-A oblasti, jer je ozonski omotač skoro sasvim transparentan za zračenje ovih talasnih dužina.

UV-B zračenje ima izuzetno štetno dejstvo na sva živa bića. Zračenje ovih talasnih dužina, je velikim delom apsorbovano u atmosferi čak i do 90%.

UV-C zračenje je zračenje najkraćih talasnih dužina UV spektra. Zračenje ove oblasti ima razarajuće dejstvo na žive organizme jer poseduje energiju dovoljnu da dovede do razaranja DNK u ćelijama. Međutim, UV-C zračenje se skoro potpuno apsorbuje u atmosferi, pa je količina ovog zračenja koje stiže do Zemlje zanemarljiva.

Delovanje UV zračenja na oko

UV-A zračenje dopire do najdubljih delova oka, odnosno do mrežnjače i može dovesti do degeneracije žute pege.

UV-B zračenje je najveća opasnost za oko. Veliki deo ovog zračenja ljudsko oko ne može blokirati i ono može uzrokovati trajne posledice na rožnici, očnom sočivu i mrežnici oka. Jedan deo slučajeva katarakte, odnosno sive mrene pripisuje se UV-B zračenju.

Zaštita od UV zračenja

Sa konstantnim stanjivanjem ozonskog omotača i pojavljivanjem ozonskih rupa, do zemljine površine stiže sve više štetnih UV zračenja.

Naročito je važna potpuna UV filtracija kod zatamnjenih naočara (naočare za sunce, naočare sa foto staklima i u boji). Iza zatamnjenih naočara zenica se u većoj meri raširi i na takav način u oko može prodreti veoma opasna količina štetnih UV zračenja. Nije manje važno ni da naočare se belim staklima poseuduju što bolju filtraciju UV zračenja.

Međunarodni standardi zahtevaju UV zaštitu oka protiv talasnih dužina koja su niža od 350nm, a od zatamnjenih sočiva se zahteva filtriranje talasnih dužina ispod 400nm.

Naočare i stakla sa originalnom CE oznakom ispunjavaju ove međunarodne standare.

Zaštita oka je naročito važna na većim nadmorskim visinama i pored vodenih površina.